Kanban là thuật ngữ xuất phát từ Nhật Bản, được sử dụng lần đầu tại Toyota, trong tiếng Nhật Kanban được ghép từ “Kan” – nghĩa là Thị giác và “ban” – nghĩa là Thẻ, được hiểu là “bảng thông tin” hay Phương pháp quản lý sản xuất Kanban”.

Hệ thống Kanban đầu tiên được phát triển bởi Ông Taiichi Ohno vào năm 1953 tại công ty ô tô Toyota tại Nhật Bản. Nó được tạo ra như một hệ thống lập kế hoạch đơn giản, nhằm mục đích kiểm soát và quản lý công việc cũng như hàng tồn kho ở mọi giai đoạn sản xuất một cách tối ưu.

Câu chuyện về sự ra đời của Kanban.

Khi cho ra đời Phương thức Kanban, Ông Taichi Ohno – quản lý xưởng sản xuất Toyota gọi đó là “Phương thức siêu thị”. Ông lấy ý tưởng này từ câu chuyện của người bạn cùng lớp thời đại học – Yamaguchi Taiichi Ohno - Wikipediavề nước Mỹ.

Trước đây, ở Toyota, người của công đoạn trước làm linh kiện rồi chất thành đống, không hề quan tâm đến công đoạn tiếp theo. Khi áp dụng “Phương pháp siêu thị”, công đoạn sau sẽ được gọi là “Khách hàng”, công đoạn trước là “siêu thị”. Nếu khách hàng thiếu linh kiện sẽ đi đến siêu thị, bổ sung đúng phần thiếu, không được lấy quá nhiều rồi xếp thành đống bên cạnh dây chuyền sản xuất, chỉ được lấy đi đúng phần cần thiết.

Linh kiện được hoàn thành từ “siêu thị” sẽ được gắn biển, trên đó có ghi rõ số lượng cần cho sản xuất. Số lượng cần này sẽ được xác định dựa trên công suất sản xuất của dây chuyền, thời gian “khách hàng” quay lại lấy hàng và diện tích để linh kiện tại dây chuyền. Người của công đoạn sau khi nhận hàng chỉ cần gỡ tấm biển và trả lại cho công đoạn trước. Công đoạn trước nhận tấm biển được trả về và chỉ sản xuất đúng số lượng ghi trên đó. Sau khi hoàn thành, họ lại gắn biển lên và chờ người ở công đoạn sau đến lấy.

Biển chỉ dẫn này gọi là Kanban. Nhờ phương pháp này, cả công đoạn trước và sau đều chỉ làm ra một lượng linh kiện cần thiết. Trước đây, người công nhân chỉ biết cắm cúi làm việc điên cuồng nhưng nay họ đã nghĩ đến những công đoạn tiếp theo và chỉ làm ra lượng cần thiết. Họ đã tự kiểm soát được công việc của mình, tầm nhìn của người công nhân đã được mở rộng, núi linh kiện bên cạnh dây chuyền đã biến mất.

Khi mới ra đời, chỉ có một loại Kanban được sử dụng qua lại giữa xưởng máy móc và lắp ráp chi tiết, nhưng khi mở rộng ra toàn nhà máy, có rất nhiều loại Kanban đã được tạo ra.

Hiện nay, có rất nhiều cuốn sách viết về Phương thức Kanban trong đó có sử dụng các thuật ngữ khá là khó hiểu như “tack time”, “lead time”, “sản xuất theo lô”, mà nếu chỉ đọc sách thì người đọc khó có thể hình dung ra được Kanban đã ra đời như thế nào.

6 Nguyên tắc của phương pháp Kanban.

Phương pháp Kanban được tiến hành tuân theo 6 nguyên tắc dưới đây:

1. Không giao hàng lỗi cho công đoạn sau

Ở nguyên tắc này, bắt buộc người công nhân phải nhanh chóng phát hiện và ngăn chặn các khiếm khuyết, tự động dừng dây chuyền khi phát hiện lỗi và nhanh chóng báo cáo để giải quyết vấn đề.

2. Khách hàng chỉ lấy những gì cần thiết

Nguyên tắc này sẽ giúp ngăn chặn việc sản xuất dư thừa, lãng phí thời gian lao động, hao phí máy móc và dây chuyền.

3. Chỉ sản xuất theo yêu cầu của khách hàng

Nguyên tắc này gắn liền với nguyên tắc số 2, cho phép quá trình sản xuất hoạt động đồng nhất như là một thành phần của dây chuyền sản xuất với yếu tố đồng nhất. Kanban là bánh rang kết nối giữa các bộ phận của sản xuất, giữa khách hàng và nhà cung cấp.

4. Mức độ sản xuất

Để áp dụng Kanban hiệu quả, số lượng đặt hàng từ khách hàng không được có sự thay đổi quá đột ngột. Điều này yêu cầu quá trình sản xuất phải duy trì một công suất dư thừa hoặc sản xuất trước thời hạn để duy trì dòng chảy ổn định. Do đó, lịch trình sản xuất phải được thiết kế với thứ tự và số lượng phù hợp. Linh kiện, sản phẩm được lấy vào những thời điểm cố định với số lượng cố định và theo một trình tự cố định.

Chúng ta sẽ nghiên cứu vấn đề này sâu hơn trong một bài viết về Bình chuẩn hóa sản xuất sau này các bạn nhé.

5. Sử dụng Kanban để tinh chỉnh sản xuất

Kanban là phương tiện để tinh chỉnh quá trình sản xuất theo kế hoạch sản xuất.

6. Ổn định và tăng cường quá trình.

Chúng ta không thể thực hiện các bước từ 1 đến 5 nếu không có một quá trình sản xuất, một hệ thống tốt và ổn định. Do đó, cần thường xuyên duy trì, nâng cao khả năng của hệ thống.

Ứng dụng của Kanban trong cuộc sống.

Một ví dụ tuyệt vời về hệ thống Kanban được sử dụng ngày nay trong Vườn Cung điện Hoàng gia Tokyo ở Nhật Bản. Các nhân viên ở đây sử dụng một phương pháp để hạn chế dòng chảy của du khách. Mỗi du khách sẽ nhận được một thẻ nhựa ở lối vào, thẻ này phải được trả lại khi rời khỏi khu vườn. Vì tổng số thẻ có hạn nên chỉ có một số lượng du khách nhất định có thể đi dạo qua cung điện trong một khoảng thời gian. Khách mới phải xếp hàng chờ cho đến khi có thẻ và cho vào khe cắm tiếp theo. Tham quan cung điện là miễn phí, nhưng chỉ có thể tham quan với một số lượng du khách nhất định.

Một số loại Kanban trong thực tế sản xuất.

  • Kanban vận chuyển (transport kanban)

Đây là loại dùng để thông báo cho công đoạn trước cần chuyển chi tiết, sản phẩm cho công đoạn sau.

  • Kanban sản xuất (production kanban)

Đây là loại dùng để báo cho dây chuyền sảnxuất cần sản xuất chi tiết, sản phẩm để bù vào lượng hàng đã giao đi.

  • Kanban cung ứng (supplier kanban)

Đây là loại dùng để thông báo cho nhà cung cấp biết cần phải giao hàng.

  • Kanban tạm thời (temporary kanban)

Kanban được phát hành có thời hạn trong các trường hợp bị thiếu hàng.

  • Kanban tín hiệu (signal kanban)

Là loại dùng để thông báo kế hoạch cho các công đoạn sản xuất theo lô.

Qua bài viết này, bạn đã hiểu thêm về Kanban chưa? Hãy để lại comment dưới đây nhé!

18/07/2021

Nomuda.
[mc4wp_form id=”114″]
 

5 thoughts on “KANBAN – SỰ RA ĐỜI VÀ NGUYÊN TẮC THỰC HÀNH”
  1. […] Vì vậy, những người giao sữa đã sử dụng một cách làm đơn giản để tránh cho sữa bị hỏng do khách hàng không dùng hết. Trên tuyến đường của mình, họ chỉ thay thế các bình sữa rỗng bằng các bình sữa đầy. Nếu khách hàng đưa một chai rỗng ra cho người bán sữa vào buổi sáng, anh ta sẽ nhận được một chai đầy. Nếu khách hàng đưa ra hai chai rỗng, anh ta sẽ nhận lại hai chai đầy và cứ tiếp tục như vậy. Do đó, chiếc chai rỗng này không chỉ là để tái sử dụng và tái chế mà còn là một tín hiệu để bổ sung lượng sữa đã tiêu thụ. Trong sản xuất tinh gọn, bình sữa này được sử dụng tương tự như Kanban. […]

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *